Here is the full text of the Remarks made by Indian Prime Minister Narendra Modi in the Mongolian Parliament.
Your Excellency President of Mongolia,
Your Excellency Chairman of Great Hural of Mongolia,
Your Excellency Prime Minister of Mongolia,
Honourable Members of Parliament,
Honourable Members of Diplomatic Corp,
I am delighted to visit Mongolia, a country of great people. Your country reminds us how beautiful this world is. It is truly a great honour to speak to the Great Hural. It is a special privilege to do so in the 25th year of democracy in Mongolia. You are the new bright light of democracy in our world.
I am deeply grateful for your generosity in hosting me on a Sunday. I am humbled by the warmth of the welcome and your wonderful hospitality. ;Everything that I see and experience here speaks clearly of unlimited goodwill for India.
I bring the greetings of your 1.25 billion spiritual neighbours. There is no higher form of a relationship; no bonds more sacred than this. We in India are honoured that you think of us this way.
As in the life of a human being, in the life of a nation, too, few things are as precious as the gift of friendship. So, I speak for my entire nation to say that we deeply cherish the friendship of the Mongol people.
India and Mongolia are at an important milestone. We are celebrating sixty years of diplomatic relations. But, our ties are timeless in spirit.
Around two thousand years ago, monks from India crossed difficult terrain and long distance to spread the message of Lord Buddha in this enchanting land. Many went from here to the hot tropics of India in search of spiritual knowledge.
Centuries ago, when our horizons and our mobility were limited, the great Mongols united Asia and Europe. Their stories of courage, daring and adventure continue to captivate human imagination around the world. Their impact on human history has been profound.
In the winding course of history, our own cultures, literature and art became interconnected. And, it continues to shine in the richness of India’s diversity and culture.
Today Indians and Mongolians are telling the world that the bonds of hearts and minds have the strength to overcome the barriers of distance. That bond thrives through the monks from Mongolia who come to India each year for spiritual learning; and, the hundreds of others who go there for education and training.
It lives through the work of Kushok Bakula Rinpoche India’s Ambassador here from 1990 to 2000. The Pethub Monastery that he established here will be an enduring symbol of our links.
In the popularity of the yoga in Mongolia, we see the unity of our spirit.
Five decades ago, we stood firmly with you, as you sought membership of the United Nations as a proud and sovereign nation. In turn, time and again, you have stood in solidarity with us, in the United Nations and elsewhere.
While the human bonds have been strong, our economic ties have been modest. But, I have no doubt that our relations will progress along every avenue of the new age. It will draw strength from India’s economic growth.
A year ago, a nation of 1.25 billion people voted for change and progress in the largest democratic election in human history. We have worked with speed, resolve and ambition to fulfill our pledge.
In less than a year, our growth has rebounded to 7.5%.India has emerged as one of the fastest growing major economies in the world. And, we have the potential to grow even faster.
At a time when the global economy remains weak, the world speaks in one voice that India is the bright spot of hope to become the new locomotive for global economic momentum.
We are conscious that our challenges are vast across India’s immense social and economic diversity. But, we have faith in our sound policies and good governance.
We draw confidence from the unity of our nation and the common purpose of our people. Even more, we get our energy from the aspirations of a young India, with 800 million youth under the age of 35 years. They are eager to pursue their dreams and confident in their ability to do so.
So, as we transform the lives of our people, we also create opportunities for the world. And, we increase our ability to help our friends. This is the urge of the land of Buddha and Gandhi. This is the instinct born from our ancient belief in the world as one family.
As the Indian economy adds strength to our region and the world, it will also benefit Mongolia.
Mongolia’s economic growth is also impressive. So, our bilateral ties will also grow, despite the distance and demands of geography.
Mongolia’s rich mineral resources can fuel our partnership. And, I hope that location will not be a constraint on Mongolia’s right to choose its partners.
We can seize the economic opportunities of the digital world and work together to make it more secure against growing cyber threats. We can use India’s expertise in dairy to launch a white revolution on these vast steppes. We can work together to add value to Mongolia’s pashmina resources right here. We can create partnerships for affordable modern healthcare in Mongolia. We can use our heritage of traditional medicines to improve holistic treatment in our countries and abroad. As Indians travel abroad more, Mongolia has the opportunity, with its natural and spiritual wealth, to become a major destination for them.
More than just trade and investment, our development partnership is a reflection of our shared ideals and vision. I believe that the greatest form of this partnership is investment in the development of human resources and institutions.
This gives a nation its own capacity to shoulder the responsibility for its progress. It enhances its independence of choice. And, it makes progress more sustainable.
We remain deeply committed to this vision.
Today, I will lay the foundation stone for the expansion and upgrading of the Atal Bihari Vajpayee Centre for Excellence in Information and Communication Technology.
Under India’s training programme, Mongolia is one of our largest partners. We will increase the ITEC training slots for Mongolia from 150 to 200. We will also establish an India-Mongolia Joint School.
Later today, I will hand over the Bhabhatron equipment that can help treat cancer in Mongolia. This will be the first demonstration of our cooperation in the civil nuclear sector.
Finally, today I conveyed to Prime Minister our decision to provide one billion U.S. dollars Line of Credit to develop institutions, infrastructure and human resources in Mongolia.
Our security cooperation is growing. We can learn a great deal from each other. No one can doubt the well-known skills of Mongols! We are proud to conduct defence exercises together. And, I am pleased that we have signed agreements today to cooperate more closely on border security and cyber security.
We have also agreed that India will help establish a cyber security centre in Mongolia’s defence and security establishment. But, the real strength of our relationship lies in the goodwill between our people and in the faith that unites us across the distances. It is a power that can do more than just draw our two countries closer. It can help advance peace, stability and prosperity in Asia and the Pacific Region.
There was a time when the messengers of Lord Buddha linked Asia with his message of love and compassion. The shifting sands of time have not buried their footprints, because the value of their message never diminishes.
Wherever I have travelled in Asia – from the edge of Pacific to the centre of the Indian Ocean; from the sea shores of Southeast Asia to the lofty heights of the Himalaya; from the thick forests of the tropics to the expanse of these steppes – I see thriving monuments and temples dedicated to Lord Buddha.
The eight-fold path of Lord Buddha prescribes not just the path to happiness of individuals, but also a guide to the well being of societies and nations. It is a message of kindness, love and compassion for all. It is a lesson of deepest respect for human beings and human rights; for faith in peace and non-violence. This is a path that tells us to reach out to the weakest and the poorest in our societies. It is a wisdom that sees the inter-dependence of all things in the universe and the virtue of simplicity. Therefore, it is a path to a more a sustainable planet.
It holds lessons for the world that is threatened by the excesses of consumption and disharmony between man and nature. As in the prosperous West, Asia of rising incomes and aspirations must remember and follow this message. Above all, it is a guide for a relationship of peace, equality, respect and cooperation between nations, small and large, weak and powerful.
It is a call for each of us, as individuals and as nations, to assume the universal responsibility to mankind and our planet. It inspires us to think of common good of all nations. The teachings of Lord Buddha are reflected in the principles of democracy.
The path of righteousness is based on freedom of mind, liberty of thought, liberty of action and liberty of speech. These are the foundations of democracy. It is defined by recognition of inter-dependence, acceptance of diversity and belief in co- existence.
Its essence is the freedom of human beings, faith in dialogue, rule of law, and resolution of differences through peaceful means. So, if we follow the Right Path of the master, it will also be natural to walk on the path of democratic values.
Here, in Mongolia, we see the union of these two ideals.
I say this to Asia:
Whatever forms of government each nation chooses, however we define ourselves as a State, we can still apply the principles of democracy in our engagement with each other.
Whatever path we have chosen, whatever be the history of our disputes, or the nature of our claims, we are linked by the common spiritual heritage across a vast arc of Asia.
The convergence of Buddhism and democracy provides us a path to build an Asia of peace and cooperation, harmony and equality.
This is a region that has woken up to its destiny. No region in the world has seen so much progress in the last half century as Asia. No age has seen transformation on such scale in one generation as our continent.
This is a region of ancient wisdom and youthful dynamism It is a continent that is expected to lead the world in the 21st century. Yet, this is also a ;region that lives on the uneasy edge of uncertainty, of unsettled questions, of unresolved disputes and unforgotten memories.
Across Asia’s diversity, we also see growing disparity of hope and opportunities. Asia has given much to the world through the ages. It now has the responsibility to shape its future.
So, now more than our own requirements, I am sure we will be able to fulfill the requirements that Asia wants from us and the world thinks about us. And I am sure that with our spiritual background, and our extraordinary quality of the mind, we can serve the world and society.
And I am sure that the path of righteousness is paved with the freedom of mind, liberty and thought. I am sure that whatever we have decided, and in this widening course of history, our own cultures, literature and art become interconnected and it continues to shine in the richness of India’s diversity and culture. Today Indians and Mongolians are telling the world that the bonds of hearts and minds have the strength to overcome the barriers of distances.
This is a token of our reverence for our shared spiritual heritage and respect for our friendship.
As the sapling grows, it will be an emblem of our growing partnership.
In time, it should also become a symbol of humanism in the world and conservation of our planet.
I thank you once again. Thank you.
सर्वे भवन्तु सुखिनः
सर्वे सन्तु निरामयाः।
सर्वे भद्राणि पश्यन्तु
मा कश्चिद्दुःखभाग्भवेत्।।
May happiness be bestowed on all.
Thank you very much.
In Mongolian
УИХ-ын хүндэтгэлийн чуулган 62.8 хувийн ирцтэй эхэлж, Бүгд найрамдах Энэтхэг улсын Ерөнхийлөгч Нарендра Моди УИХ-ын чуулганд үг хэллээ.
Тэрбээр хүндэтгэлийн чуулганд хэлсэн үгэндээ “Энэтхэг, Монгол Улс хөгжлийнхөө нэн хариуцлагтай үед ирээд байна. 2000 жилийн тэртээ Энэтхэгийн лам нар энэ нутагт ирж, Монголын бурхан шашны төлөөлөл мөн оюуны мэдлэг эрэлхийлж, халуун Энэтхэгт очиж байсан. Монголчууд Ази Европыг холбож байсан нь өнөөдөр ч дэлхий дахины ой тоонд үлджээ. Түүхийн эргүүлгэд та бид соёл уламжлалаараа холбогдож чадсан байна. Өнөөдөр хоёр орны хоорондох харилцаа олон зуун лам, оюутан залуусаар дамжин хүрч байна. Тавин жилийн тэртээ Монгол Улсыг НҮБ-ын гишүүн орноор элсэх гэж байхад бид тууштай дэмжсэн билээ. Хоёр улсын хүн хоорондын харилцаа эрчимтэй байсан ч эдийн засгийн харилцаа тийм ч сайн байсангүй. Гэхдээ бидэнд боломж байгаа гэдэгт бүрэн итгэлтэй байна. Жил хүрэхгүйн хугацаанд манай эдийн засгийн өсөлт 7.5 хувьд хүрлээ. Дэлхийн эдийн засаг сул байгаа үед хөдөлгөөнд оруулах шинэ эрч хүч болно гэж дэлхийн улс орнууд нэгэн дуугаар хэлж байна. Энэтхэгийн эдийн засаг нэмэгдэх нь Монголд ач тусаа өгнө. Хэдийгээр бидэнд орон зай ойлголцлын саад байдаг ч Монгол Улсын газарзүйн байршил түншээ сонгох эрх чөлөөнд нь саад болж чадахгүй. Энэ өргөн уудам газар нутагт сүү, сүүн бүтээгдэхүүний үйлдвэр хөгжүүлэх, боломжийн үнэтэй эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлэхэд түншлэн ажиллаж чадна. Монголд байгалийн болон оюун санааны боломж их байна. Түншлэлийн хамгийн дээд хэлбэр бол хүний нөөц юм. Энэ нь тухайн улсыг хөгжлийнхөө төлөө тууштай байх боломжийг олгодог. Би өнөөдөр ШУТИС-ийн дэргэд байгуулагдаж буй “Outsoucing” төвийн шав тавих ёслолын ажиллагаанд оролцоно. Энэ төв цөмийн хамтын ажиллагааны анхны төв байх болно. Мөн дэд бүтэц, хүний нөөцийн салбарт хамтран ажиллхаа амласан. Бид бие биенээ дэмжиж ажиллаж чадна. Үүнд эргэлзэхгүй байна. Хил хамгаалал, кибер аюулгүй байдлын хүрээнд идэвхитэй хамтран ажиллахаар өнөөдөр тохирлоо. Бурхан буддагийн элч нар нэгэн үе энэрэнгүй үйлсээр Ази тивийг холбож байсан. Үндэстэн болгон өөрийнхөө засаглалыг яаж ч тодорхойлсон бай оюун санааны нийтлэг өв биднийг холбодог. 21-р зуунд дэлхийг Ази тив тэргүүлнэ гэж үздэг. Үл мартагдах дурсамж, зөрчилтэй байдал энэ тивд байсаар байна. Ирээдүйгээ бүтээх үүрэг хариуцлага энэ тивд ногдож байна. Би Монгол Улсын парламентын танхимын сүлд дээр Бадамлянхуяа цэцэг байгааг олж харлаа. Энэ цэцэг манай намын бэлэг тэмдэг дээр бас байдаг нь хоёр улсын харилцааны учир холбогдлыг илэрхийлж байна” гэсэн юм.
УИХ-ын дарга З.Энхболд хоёр улсын иж бүрэн түншлэлийн харилцааг стратегийн түншлэлийн харилцаа болгон ахиулахаар болсонд Энэтхэгийн Ерөнхий сайдад дахин талархал илэрхийлснээр УИХ-ын хүндэтгэлийн чуулган өндөрлөлөө.
С.ОТГОН
Нарендра Моди: Оюун санааны хөрш байхаас илүү харилцааны эрхэм дээд хэлбэр гэж үгүй
-МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ХҮНДЭТГЭЛИЙН ХУРАЛДААНД
БҮГД НАЙРАМДАХ ЭНЭТХЭГ УЛСЫН ЕРӨНХИЙ САЙД
НАРЕНДРА МОДИГИЙН ХЭЛСЭН ҮГ-
Эрхэмсэг ноён, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч өө,
Эрхэмсэг ноён, Монгол Улсын Их Хурлын дарга аа,
Эрхэмсэг ноён, Монгол Улсын Ерөнхий сайд аа,
Монгол Улсын Их Хурлын Эрхэм гишүүд ээ,
Дипломат байгууллагуудын Эрхэм нөхөд өө,
Хатагтай, ноёд оо,
Аугаа үндэстний эх орон, үзэсгэлэн төгөлдөр Монгол Улсад хүрэлцэн ирсэндээ би чин сэтгэлээсээ баяртай байна.
Монгол Улсын Их Хуралд үг хэлж байгаа минь их нэр төрийн хэрэг юм. Монголын ардчиллын 25 жилийн ой тохиож буй жилд ийнхүү үг хэлэх боломж олдсон нь онцгой аз завшаан юм.
Амралтын Ням гараг гэлгүй намайг ингэж зочлон хүндэтгэж байгаа Та нарынхаа өгөөмөр сайхан сэтгэлд би гүн хүндэтгэлээ илэрхийлье. Халуун дулаанаар угтан авч, гайхалтай сайхан зочилж байгаад тань би гүнээ талархаж байна.
Миний бие оюун санааны хөрш 1.25 тэрбум анд нөхдийн тань халуун мэндчилгээг энэ хүндтэй танхимд тээж ирлээ.
Оюун санааны хөрш байхаас илүү хүний харилцааны эрхэм дээд хэлбэр гэж үгүй ээ, мөн үүнээс илүү шүтээнлэг хэлхээ холбоо ч гэж үгүй билээ. Биднийг оюун бодолдоо тийнхүү тээж явдагт тань Энэтхэгчүүд бид Та бүхэнд нэн хүндэтгэлтэй байдаг.
Хувь хүний болоод улс үндэстний амьдралд сайн анд найз нөхөд шиг үнэт бэлэг үгүй ээ. Тиймээс ч би нийт үндэстнийхээ өмнөөс Монгол анд нөхдөө гүнээ үнэлэн хүндэтгэж байдгаа илэрхийлье.
Энэтхэг, Монгол хоёр улс нь хөгжлийнхээ нэн хариуцлагатай үетэй золгож байна. Та бид дипломат харилцааныхаа 60 жилийн ойгоо тэмдэглэж байна. Гэвч оюун санааны ертөнц дэх бидний хэлхээ холбоо хязгааргүй юм.
Хоёр мянган жилийн тэртээ, Энэтхэгээс лам нар энэ сайхан нутагт Бурхан багшийн сургаалыг тээж хүнд бэрх бөгөөд урт замыг туулж ирж байжээ. Олон хүн эндээс оюуны мэдлэг эрэлхийлэн халуун Энэтхэг оронд очиж байжээ.
Хүний үзэл санаа, хөдөлгөөн хязгаарлагдмал байсан олон зууны тэртээ аугаа Монголчууд Ази, Европыг хооронд нь холбосон билээ. Тэдний эрэлхэг зориг, адал явдал өнөөдөр ч дэлхий даяар хүмүүсийн ой тойнд үлдэн хоцорчээ. Хүн төрөлтхний түүхэн дэх тэдний нөлөө асар их юм.
Түүхийн эргүүлгэнд Та бидний соёл, утга зохиол, урлаг хоорондоо хэрэн холбогдож, Энэтхэг соёлын олон янзын баялаг өнгө төрх Монгол газар ул мөрөө тод үлдээжээ.
Өнөөдөр Энэтхэг, Монгол хоёр орны хооронд тогтсон зүрх сэтгэл, оюун санааны харилцаа нь орон зайн саадыг давах хүчтэйг дэлхий дахинаа нотлон харууллаа.
Энэ харилцаа нь жил бүр оюун санааны эрэлд Монголоос Энэтхэгт хүрэлцэн ирдэг хэдэн зуун буддын лам нараар дамжин хөгжиж байна, мөн сургууль соёлын мөр хөөсөн хэдэн зуун оюутан залуусаар эрч хүчээ улам авч байна.
Энэ нь мөн 1990 оноос 2000 онд Энэтхэгийн Элчин сайдаар ажилласан Кушок Бакула Ринбүчийн үйл хэргээр үргэлжилж байна. Энэ хүний байгуулсан Бэтүб хийд бидний холбоо харилцааны мөнхийн билэгдэл юм.
Монгол дахь Йогийн дэлгэрэлт нь бидний оюун санаа нэгдмэл болохыг илтгэж байна.
Хагас зуун жилийн тэртээ бахархах түүхтэй, тусгаар Монгол Улсыг НҮБ-д гишүүнээр элсэх гэж хичээн чармайж байхад бид танай талд тууштай бат зогссон. Цаг хугацааны эргэлтэд Та нар маань НҮБ-д болон бусад олон газарт бидэнтэй нэг байсан.
Хүн хоорондын харилцаа ийм хүчтэй байсан ч эдийн засгийн харилцаа төдийлэн идэвхтэй байж ирсэнгүй. Гэвч шинэ эринд бидний харилцаа салбар бүрт өргөжин хөгжинө гэдэгт би огт эргэлзэхгүй байна. Энэ нь Энэтхэгийн эдийн засгийн өсөлтөөс эрч хүч авна.
Нэг жилийн өмнө манай орны 1.25 тэрбум сонгогчид хүн төрөлхтний түүхэнд хамгийн том ардчилсан сонгуульд тогтвортой байдал, өөрчлөлтийн төлөө саналаа итгэл төгс өгсөн. Амлалтаа биелүүлэхийн тулд бид хурдтай, шийдвэр төгс, зорилготой ажиллаж байна.
Жил хүрэхгүй хугацаанд манай эдийн засгийн өсөлт 7.5 хувьд хүрлээ. Энэтхэг улс том эдийн засагтай орнуудын дотор эдийн засгийн өсөлтөөрөө хамгийн хурдтай орон болж чадлаа.
Энэтхэг орны эдийн засаг үүнээс ч илүү хурдтай өсөх чадавхтай. Дэлхийн эдийн засаг сул байгаа үед түүнийг хөдөлгөөнд оруулж чадах шинэ хүч болж гялалзах од нь Энэтхэг гэж дэлхийн улс орнууд нэгэн дуугаар хэлж байна.
Энэтхэгийн нүсэр том нийгэм, эдийн засаг, тэдгээрийн олон янз байдал их сорилт бэрхшээлтэйг бид сайн ойлгож байна. Гэвч бид хүчирхэг бодлого, сайн засаглалдаа итгэл төгс байна.
Манай үндэстний нэгдмэл байдал, манай хүмүүсийн нэгдмэл зорилго бидэнд итгэл үнэмшил төрүүлж байна. Ингээд ч зогсохгүй 35-аас доош насны 800 сая залуус бүхий улам бүр залуужиж буй Энэтхэгээс хүсэл эрмэлзэл булаглан ундарч байна. Тэд мөрөөдлөө биелүүлэх, мөрөөдөлдөө хүрэх чадвартаа итгэл төгс байна.
Бид манай ард түмний амьдралыг өөрчлөхийн хамт дэлхийд шинэ боломж нээж, өөрийн найз нөхдөдөө туслах чадвараа дээшлүүлж байна.
Энэ бол Будда болон Гандийн орны чин эрмэлзэл юм аа.
Энэ бол дэлхий нэг гэр бүл гэсэн манай эртний үзлээс гаралтай бидний төрөлхийн чанар юм.
Энэтхэгийн эдийн засаг манай бүс нутаг болон дэлхийд хүч нэмэхийн хамт энэ нь Монголд бас ач тусаа өгнө. Эдийн засгийн өсөлт ч бас Монголд сайн байна.
Хэдийгээр бидний хооронд орон зай, газар зүйн саад байдаг ч манай хоёр талын харилцаа бас өснө. Монгол орны эрдсийн нөөц баялаг бидний түншлэлд хөдөлгөгч хүч өгнө. Газар зүйн байршил бол Монголчуудын түншүүдээ сонгох эрх чөлөөнд нт хязгаар болохгүй гэж бид үзэж байна.
Бид хамтарч байж дижитал ертөнц дэх эдийн засгийн боломжуудыг ашиглах болон өсөн нэмэгдэж байгаа кибер аюул заналаас илүү найдвартай өөрсдийгөө хамгаалж чадна.
Энэ өргөн уудам тал нутагт сүү, сүүн бүтээгдэхүүн боовсруулж цагаан хувьсгалыг эхлүүлэхэд Энэтхэгийн туршлагыг ашиглаж болно. Монголын ноолуурын баялагт нэмүү өртөг шингээх ажлыг бид хамтдаа эндээс шууд эхэлж болно.
Монголд бид боломжийн үнэтэй эрүүл мэндийн орчин үеийн үйлчилгээг үзүүлэхэд түншлэн ажиллаж байна. Эмчилгээний нэгдсэн системтэй болгох замаар уламжлалт эмнэлгийн өвийг манай хоёр оронд болон гадны орнуудад улам хөгжүүлж бид чадна.
Энэтхэгчүүд гадагшаа их аялах боллоо. Монгол Улсад байгалийн болон оюун ухааны боломж их байна. Иймээс Монгол орон нь Энэтхэгчүүдийн зорьж ирэх орны нэг байж болно.
Худалдаа болон хөрөнгө оруулалтаас илүү манай хөгжлийн түншлэл бидний хамтын үзэл санаа, зөн совинг илтгэж байдаг.
Түншлэлийн хамгийн дээд хэлбэр бол хүний нөөц, байгууллагын хөгжлийн хөрөнгө оруулалт юм. Энэ бол тухайн үндэстэнг хөгжлийнхөө төлөө хариуцлага хүлээх чадвартай болгодог. Энэ нь мөн тухайн үндэстний хийх сонголтынх нь харилцан хамаарлыг сайжруулж өгдөг. Эдгээр нь цугтаа хөгжил дэвшлийг илүү тогтвортой болгодог.
Бид энэ үзэл баримтлалдаа нэн хариуцлагатай хандах болно.
Өнөөдөр би Атал Бихари Важпайн Мэдээлэл, холбооны технологийн шилдэг төвийг байгуулж, өргөжүүлэн шинэчлэх ажлынх нь шавыг тавина.
Дараа нь үдээс хойш Монголд хавдрыг эмчлэхэд туслах Бхабхатрон багажийг гардуулж өгнө. Энэ бол бидний иргэний чиглэл дэх цөмийн хамтын ажиллагааны анхных нь болно.
Эцэст нь нэг тэрбум америк долларын хөнгөлэлттэй зээлийг Монгол Улсын байгууллагын хөгжил, дэд бүтэц, хүний нөөцийг хөгжилд зориулж олгох болсноо миний бие өнөөдөр Монгол Улсын Ерөнхий сайдад уламжилсан.
Бидний аюулгүй хамтын ажиллагаа өсөн нэмэгдэж байна. Бие биеэсээ их зүйл сурч чадна. Юмыг сайн хийдэг монгол хүний ур чадварт хэн ч эргэлзэхгүй ээ.
Батлан хамгаалах дасгал сургуулилтыг хамтран хийж байгаадаа бид бахархаж байдаг. Хил хамгаалах, кибер аюулгүйн чиглэлд идэвхтэй хамтран ажиллах гэж байгаад би баяртай байна.
Бидний харилцааны бодит хүч нь хүмүүс хоорондын сайн санааа, орон зайн хүрээнд биднийг нэгтгэдэг итгэл үнэмшилд суурилдаг.
Энэ бол тус хоёр орныг зүгээр нэг хооронд нь ойртуулахаас ч илүү ихийг хийж чадна.
Энэ бол Ази, Номхон далайн бшс нутагт энх тайван, тогтвортой байдал, хөгжил цэцэглэлийг бэхжүүлж тусална.
Бурханы элч нар нэгэн цаг үед хайр энэрэл, энэрэнгүй үзэл санаагаар Ази тивийг холбож байв. Тэдний үзэл санааны үнэт зүйлс хэзээ ч ач холбогдлоо алдаагүй бөгөөд тэдний үлдээсэн ул мөр цаг хугацааны шалгуурыг даван гарчээ.
Номхон далайн эргээс Энэтхэгийн далайн төв хүртэл, Зүүн өмнөд Азийн далайн эргээс Гималайн алдарт өндөрлөг хүртэл, тропикийн их ойгоос энэ тал нутаг хүртэл Ази тивийн хаана ч миний аялсан газарт Будда Бурханд зориулсан хөшөө суварга, сүм хийд их тархжээ.
Хүний амьдралын найман зам мөрийн тухай Бурхан багшийн сургаал нь зөвхөн хувь хүний аз жаргалд хүрэх замыг заах төдийгүй нийгэм, улс үндэстний сайн сайхан байдалд хүрэх гол хөтөлбөр юм.
Энэ бол бид бүгдээрээ сайхан сэтгэлтэй байж, хайр энэрлийг үзүүлж, энэрэнгүй сэтгэлтэй байх тухай үзэл юм.
Энэ бол хүн төрөлхтөн, хүний эрхийг гүнээ хүндэтгэх тухай сургаал юм, энэ бол энхийг эрхэмлэж, хүч үл хэрэглэхийн тухай итгэл үнэмшил юм.
Энэ зам бол манай нийгэм дэх ядуу, эмзэг бүлгийн хүмүүст хэрхэн туслах тухай сургаал юм.
Ертөнц дэх бүх зйүлс хоорондоо учир холбоотой, төлөв даруу байхын мөн чанарыг илэрхийлсэн мэргэн ухаан юм. Тийм учраас ч энэ бол илүү тогтвортой дэлхийг бүтээх арга зам юм.
Хэт хэрэглээ, хүн ба байгалийн зөричлдөөн дэлхийд аюултайг сургажээ.
Хөгжсөн Баруун, ашиг орлого нь арвижин нэмэгдэж буй өсөн өндийх эрмэлзэлтэй Ази хоёр энэ сургаалыг дагаж мөрдөх ёстой.
Дүгнэвээс энэ бол энх тайванч харилцааг эрхэмлэх, эрх тэгш байх, жижиг болоод том, буурай болоод хүчтэй ямар ч улс үндэстэн өөр хоорондоо харьцахдаа бие биеэ харилцан хүндэтгэх, хамтран ажиллах тухай удирдамж юм.
Энэ бол хувь хүмүүс, улс үндэстэн, бид бүгдээрээ хүн төрөлхтөн болон манай гарагийн төлөө нэгдмэл хариуцлага хүлээх ёстойн уриа дуудлага юм. Тиймээс энэ нь бүх үндэстний нийтлэг сайн сайхны төлөө зүтгэх урам зоригийг бидэнд өгдөг.
Бурхан Буддагийн сургаал нь ардчиллын зарчмуудад илрэлээ олдог. Үнэний зам нь сэтгэх, бодох, үйлдэх, үг хэлэх эрх чөлөөнд суурилдаг. Эдгээр нь ардчиллын суурь үндэс юм.
Энэ нь харилцан хамаарал, олон янз байдал, хамтдаа оршин тогтнох явдлыг хүлээн зөвшөөрөх үзлээр тодорхойлогддог. Үүний мөн чанар нь хүний эрх чөлөө, үзэл бодлоо харилцан хуваалцах, хуульд захирагдах, ялгавартай байдлыг энхийн арга замаар шийдвэрлэх явдал юм.
Тиймээс хэрвээ бид Их Мастерийн Үнэн Замыг дагах юм бол ардчиллын үнэт зүйлсээр замнахтай агаар нэгэн билээ.
Энэхүү хоёр сонгодог үзэл санааны нэгдлийг Монгол Улсаас харж байна.
Ази тивд хандаж би үүнийг доорх байдлаар хэлье:
Үндэстэн бүр Засгийн ямар ч хэлбэрийг сонгосон байсан, өөрсдийгөө Улс гэж яаж ч тодорхойлсон байсан, бид өөр хоорондоо харилцахдаа ардчиллын зармчуудыг байнга хэрэглэх ёстой.
Ямар ч замыг сонгосон байсан, бидний зөрчилдөөний түүх, эсвэл бидний хүсэлт шаардлага юу ч байсан, оюун санааны нийтлэг өв биднийг холбосон байдаг.
Буддизм болоод ардчилал нэгдмэл байх нь энх тайван, хамтын ажиллагаа, эв зохицол, эрх тэгш байдлыг Ази тивд буй болгох арга замыг бидэнд олгож байна.
Энэ бүс нутаг хувь заяаныхаа төлөө нойрноос сэржээ.
Сүүлийн хагас зуун жилд ийм их хөгжил дэвшлийг дэлхий Азиас өөр бүс нутагт хараагүй юм. Нэгэн үед ийм их хэмжээний өөрчлөлт манай тивээс өөр бусад тивд болж байсангүй.
Энэ бүс нутаг бол эртний мэргэн ухаан, залуулаг эрч хүчний өлгий нутаг юм.
21 дүгээр зуунд дэлхийг энэ тив тэргүүлнэ гэж үздэг. Гэвч амар хялбар бус тодорхойгүй байдал, шийдэгдээгүй асуудлууд, үл мартагдах дурсамжууд энэ бүс нутагт бас байна аа.
Итгэл найдвар, боломж бололцоо нь улам бүр ихсэхийн хэрээр Азийн ялгавартай байдал нь олон янз байдлын дундаас илт товойн харагдаж байна.
Олон жилийн турш Ази тив дэлхийд их зүйл өгсөн. Ирээдүйгээ бүтээх үүрэг хариуцлага одоо энэ тивд оногдож байна.
Иймээс хүний үндсэн үнэт зүйлс, хүн төрөлхтний өмнө хүлээсэн түгээмэл хариуцлагыг хүлээн зөвшөөрөх, улс үндэстний хоорондын харилцаанд ардчиллын хэм хэмжээг ашиглах явдал өмнө нь хэзээ ч байгаагүйгээр бидэнд шаардагдаж байна.
Оюун санааны нийтлэг өвдөө бүгдээрээ анхаарлаа идэвхтэй хандуулъя. Ингээд Азийн ирээдүйг дархлахын тулд ардчиллын үнэт зүйлсээр хэлэлцүүлэг өрнүүлцгээе.
Нэг үед эрэлхэг зоригоор тэргүүлж байсан үндэстэн бол Монгол Улс юм. Одоо энэрэнгүй сэтгэлийн хүчээр манай тивийг тэргүүлэх ёстой.
Эртний мөргөлийн замыг ойлголцол, хамтын ажиллагааны шинэ зам болгож өөрчлөхийн тулд Та нартай болон бүс нутаг дахь бусад улстай бид хамтдаа ажиллах болно.
Бидний хүрэх гэж зорьж байгаа ирээдүйд энэ нь ганцаараа баталгаатай хүргэж чадахгүй гэдгийг бид мэднэ ээ. Гэхдээ энэ бол амжилт гаргах илүү боломжийг бидэнд олгох үүд хаалгыг дахин нээж байгааг би мэднэ.
Эрхэмсэг Ноён Монгол Улсын Их Хурлын дарга аа,
Энэ өглөөний мөргөлөө миний бие Махабодхи модны үндсийг Монгол Улсын Гандан хийдэд суулгаснаар эхэлсэн.
Энэ бол оюун санааны нэгдмэл өвдөө миний үзүүлсэн хүндэтгэлийн бэлэг тэмдэг байлаа. Тарьсан мод маань ургаж төлжихийн хэрээр энэ нь манай хоёр орны хоорондын түншлэл өсөн бэхжих бэлэгдэл болох юм.
Цаг хугацаа улирахын хэрээр энэ нь дэлхий дэх хүмүүнлэгийн билэг тэмдэг, энэ гараг ертөнцөө хайрлан хамгаалахын билэг тэмдэг бас байх болно.
Баярласнаа дахин илэрхийлье. Баярлалаа.
Би танай парламентын танхимд орж ирээд нэгэн зүйлийг анзаарлаа. Танай Төрийн сүлдэнд бадамлянхуа цэцгийг билэгддэг юм байна. Манай улсад ч бас бадамлянхуаг билэгддэг юм.
Энэ нь манай хоёр орны хооронд нийтлэг төсөөтэй олон зүйлс байдгийн нэг нотолгоо юм.
Сарвебхавантусухинах. Та бүхэнд аз жаргал хүсэн ерөөе.
0 comments:
Post a Comment